Tổng hợp một số phương pháp dạy học tích cực tốt nhất hiện nay

Phương pháp dạy học tích cực là áp dụng các phương pháp giáo dục nhằm phát huy tính tích cực và sự sáng tạo của người học. Đây không chỉ là một khái niệm hay lý thuyết trừu tượng, mà đã và đang được áp dụng rất hiệu quả. Hãy cùng học viện Anh ngữ Enspire tìm hiểu tổng hợp một số phương pháp dạy học tích cực hiệu quả nhất hiện nay.

Thế nào là phương pháp dạy học tích cực?

Trước khi tìm hiểu một số phương pháp dạy học tích cực, cần phải hiểu khái niệm. Dạy học tích cực là việc tập trung vào khuyến khích sự tích cực, tư duy, sáng tạo của trẻ, tạo điều kiện cho trẻ phát triển cá nhân và học tập tốt hơn. Một số phương pháp dạy học tích cực đang được áp dụng nhiều trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam.

Không có yêu cầu cụ thể nào về cách thức giảng dạy khi dạy học tích cực, giáo viên sẽ lựa chọn các phương pháp khác nhau tùy thuộc vào nội dung bài học. Tuy nhiên, thầy cô khi áp dụng phương pháp này cần có kiến thức cao về chuyên môn, kỹ năng sư phạm tốt.

Phương pháp dạy học tích cực sẽ mang nhiều lợi ích cho học sinh, phát triển tư duy sáng tạo, kỹ năng giải quyết vấn đề, làm việc nhóm và phát triển tư duy phản biện. Bên cạnh đó, cũng phát triển các kỹ năng xã hội, tăng sự tự tin và cảm thấy yêu thích việc học.

Phương pháp dạy học tích cực mang lại ý nghĩa gì với học sinh

Phương pháp dạy học tích cực mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho học sinh, bao gồm:

• Khuyến khích sự tích cực và sáng tạo: Phương pháp dạy học tích cực thúc đẩy học sinh phát triển khả năng tư duy sáng tạo và tích cực tham gia vào quá trình học tập. Học sinh được khuyến khích đặt câu hỏi, đưa ra ý kiến và tìm cách giải quyết vấn đề. Kết quả là, học sinh trở nên tự tin hơn trong việc khám phá và áp dụng kiến thức mới.
• Tạo môi trường học tập tích cực: Khi áp dụng phương pháp nào sẽ tạo nên môi trường học tập tích cực, học sinh sẽ cảm giác an toàn, có động lực và tự tin hơn. Học sinh được khuyến khích giao tiếp, tương tác, làm việc nhóm, dần dần phát triển tư duy phản biện và kỹ năng xã hội.
• Nâng cao sự tham gia và hứng thú của học sinh: Phương pháp dạy học tích cực khuyến khích học sinh tích cực tham gia vào quá trình học tập. Thông qua các hoạt động thực hành, trò chơi và thảo luận, học sinh trở nên hứng thú và gắn kết hơn với bài học.

Một số phương pháp dạy học tích cực đang phổ biến hiện nay

Phương pháp học tập theo dự án

Trong một số phương pháp dạy học tích cực, phương pháp dạy học theo dự án được nhiều thầy cô lựa chọn đưa vào giảng dạy. Phương pháp này là học sinh sẽ được tham gia vào thực hiện nhiệm vụ học tập phức tạp, có sự kết hợp cả lý thuyết và thực hành, có được kết quả là sản phẩm để chia sẻ và giới thiệu.

Phương pháp này yêu cầu tính tự học cao của học sinh. Thầy co có thể hướng dẫn, hỗ trợ, nhưng nhiệm vụ chính vẫn là giúp học sinh giải quyết nhiệm vụ, bắt đầu từ xác định mục tiêu, lên kế hoạch, thực hiện, kiểm tra, đánh giá và kết quả quá trình. Một phần rất quan trong của phương pháp này là làm việc nhóm.

Phương pháp giải quyết vấn đề

Phương pháp giải quyết vấn đề trong một số phương pháp dạy học tích cực là một quy trình hướng dẫn trẻ để tìm ra giải pháp cho vấn đề hoặc thử thách nào đó. Quá trình này là quá trình tự duy có cấu trúc rõ ràng, gồm xác định vấn đề, thu thập thông tin, phân tích, đánh giá và đưa ra giải pháp.

Phương pháp giải quyết vấn đề đóng vai trò quan trọng trong việc rèn luyện khả năng tư duy logic, sáng tạo và phản biện của học sinh. Qua đó, học sinh được hướng dẫn cách nhận diện vấn đề, phân tích các yếu tố liên quan, đề xuất các giải pháp khả thi và đưa ra những quyết định thông minh.

Phương pháp thuyết trình

Phương pháp thuyết trình là một cách truyền đạt thông tin, ý tưởng hoặc kiến thức cho một nhóm khán giả. Đây là quá trình trình bày nội dung một cách rõ ràng, cuốn hút và có cấu trúc nhằm tiếp cận người nghe hiệu quả. Phương pháp này thường được áp dụng trong nhiều lĩnh vực như giáo dục, kinh doanh, nghiên cứu và nhiều lĩnh vực khác.

Phương pháp học tập khám phá

Phương pháp dạy học khám phá là một trong một số phương pháp dạy học tích cực nhấn mạnh vào việc khuyến khích học sinh tự chủ và tích cực tham gia vào quá trình học tập. Thay vì chỉ đơn thuần truyền đạt kiến thức, phương pháp này khuyến khích học sinh tự mình khám phá, nghiên cứu và giải quyết các vấn đề thực tế.

Trong phương pháp dạy học khám phá, giáo viên không chỉ là người hướng dẫn mà còn là người tạo điều kiện và khung cảnh để học sinh thực hiện các hoạt động khám phá, thí nghiệm và nghiên cứu. Học sinh được khuyến khích đặt câu hỏi, khám phá thông qua trải nghiệm thực tế và tìm ra các giải pháp sáng tạo cho các thách thức họ đang đối diện.

Lời kết