Ngày nay, các rối loạn tâm lý thường gặp ở trẻ em đang diễn ra với một tần suất phổ biến hơn cùng nhiều biểu hiện đa dạng mà nếu cha mẹ phụ huynh vô tình bỏ qua sẽ có thể dẫn đến những chuyển biến xấu. Trong bài viết này, phụ huynh hãy cùng với Enspire đồng hành với các con ngăn ngừa, chống lại các bệnh về tâm lý ở trẻ em nhé!
Chứng rối loạn tâm lý ở trẻ em là gì?
Rối loạn tâm lý, hay bệnh tâm lý ở trẻ là tình trạng sức khỏe khiến trẻ có những thay đổi trong tâm trí, cảm xúc và hành vi. Dẫn đến những hậu quả là nỗi phiền muộn, các vấn đề trong tương tác với gia đình, bạn bè, các hoạt động ở trường học.
Ngoài chú tâm vào phát triển thể chất, trí tuệ. Phụ huynh cũng nên chú ý đến các vấn đề tinh thần của con để phát triển tiềm năng vốn có của trẻ đầy đủ nhất.
Nguyên nhân gây ra bệnh về tâm lý ở trẻ em
Các rối loạn tâm lý thường gặp ở trẻ em xảy ra với rất nhiều nguyên nhân đi kèm. Trong đó có những nguyên nhân chính như sau:
- Yếu tố di truyền: Nếu gia đình, họ hàng có tiền sử không may mắc bệnh về tâm thần thì trẻ cũng có khả năng cao gặp phải những chứng rối loạn tâm lý.
- Môi trường gia đình: Mối quan hệ gia đình nhiều bất đồng, không ổn định, xung đột, hoặc áp lực gia đình có thể góp phần vào sự phát triển của các rối loạn tâm lý. Những tổn thương như chứng kiến bạo lực gia đình, cha mẹ ly hôn, sang chấn tâm lý do bị lạm dụng, thiếu thốn tình thương,… đều là những nhân tố lớn gây ra các bệnh về tâm lý ở trẻ em.
- Môi trường xã hội và văn hóa: Áp lực từ bạn bè, trường học, hay văn hóa xã hội, môi trường sống xung quanh có thể góp phần vào việc gây nên các rối loạn tâm lý ở trẻ em.
- Áp lực và căng thẳng: áp lực hoặc mức độ căng thẳng quá mức sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến tâm trí của trẻ em.
- Rối loạn hóa học, thể chất: Sự không cân bằng hóa học trong não hay các chấn thương, tai nạn diễn ra với trẻ cũng là nhân tố khiến tâm lý trẻ trở nên tiêu cực hơn.
Tùy từng trường hợp mà trẻ có thể gặp phải những nguyên nhân khác nhau, không hề có nguyên nhân chính xác của hầu hết các chứng rối loạn tâm lý. Tuy nhiên, theo kết quả nghiên cứu, chúng đa phần gồm tổng hợp của các yếu tố trên.
Ba mẹ trẻ có thể tham khảo thêm: 5 điều quan trọng để học cách làm cha mẹ tốt cho con
Các rối loạn tâm lý thường gặp ở trẻ em
Rối loạn lo âu
Bao gồm các biểu hiện như những nỗi lo lắng không kiểm soát, khóc, la hét, sợ hãi kéo dài không cần thiết hay tim đập nhanh, đổ mồ hôi liên tục trước sự vật, sự việc nào đó. Tình trạng kéo dài làm ảnh hưởng đến khả năng học tập, vui chơi của bé do bé không thể thả lỏng.
Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) và rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD) là một vài bệnh lý phổ biến cũng được phân loại vào nhóm rối loạn lo âu.
Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD)
Trẻ mắc chứng rối loạn này rất khó khăn để giữ sự tập trung, ít có khả năng chú ý, và thể hiện ra ngoài rất hiếu động, bốc đồng, gây hấn với bạn bè. Trẻ có xu hướng dễ thất vọng, chán nản, không nghe lời người lớn, không giao tiếp với người xung quanh. Đây là một bệnh lý rất phổ biến ở trẻ và cũng có trường hợp bé không biểu hiện triệu chứng nào kể trên dù mắc bệnh tâm lý này.
Rối loạn phổ tự kỷ (ASD)
Bệnh tâm lý này được gọi với tên gọi khác là rối loạn phát triển lan tỏa (Pervasive development disorders) và rất dễ xảy ra ở trẻ dưới 3 tuổi. Trẻ sẽ gặp phải tình trạng khó giao tiếp, tương tác với người khác hiệu quả, trốn vào thế giới riêng của mình, suy nghĩ trở nên lộn xộn, khó học hỏi kỹ năng mới khi mắc phải chứng rối loạn này.
Rối loạn bài tiết cũng là bệnh tâm lý thường gặp ở trẻ em
Trẻ mắc bệnh này thường bị ảnh hưởng đến hành vi sử dụng nhà vệ sinh, không kiểm soát, làm chủ được việc đi tiểu tiện và đại tiện của mình. Bệnh này hay bị phụ huynh bỏ qua với suy nghĩ tự nhiên để trẻ lớn sẽ tự hết nhưng thực tế đây cũng là một trong các rối loạn tâm lý thường gặp ở trẻ em.
Rối loạn ăn uống
Đây cũng là một bệnh liên quan đến tâm lý ở trẻ. Con có những bất thường trong ăn uống, chán ăn tâm thần (biếng ăn, chống đối mạnh mẽ do muốn giảm cân) hay cuồng ăn (ăn uống quá độ). Từ đó ảnh hưởng đến tâm lý và hành vi của trẻ.
Rối loạn hành vi
Rối loạn hành vi là rối loạn tâm lý thường gặp ở trẻ có các biểu hiện là những hành động gây rối, không tuân thủ quy tắc, luật lệ. Trẻ luôn phá phách ở nhiều nơi như gia đình, trường học hay nơi tụ tập đông người và thường bị bố mẹ hiểu nhầm rằng đó là sự hiếu động tinh nghịch của trẻ.
Tâm thần phân liệt
Đây là chứng rối loạn nghiêm trọng ảnh hưởng đến não khiến nhận thức, suy nghĩ trở nên lẹch lạc, trẻ nghe thấy các lời nói, tưởng tượng ra những hình ảnh trong đầu khiến chúng tự cô lập bản thân, khó khăn trong các hoạt động với bạn bè, tại trường học.
Trầm cảm ở trẻ em
Trầm cảm ở trẻ em đôi khi diễn ra còn nghiêm trọng hơn so với người lớn đặc biệt với những em có cảm xúc nhạy cảm. Nhiều bậc cha mẹ chưa hiểu đúng được về căn bệnh tâm lý ở trẻ này nên đã bỏ qua dẫn tới tâm lý trẻ ngày càng tệ hơn. Trầm cảm ở trẻ dẫn tới trẻ chán nản, u sầu, chậm phát triển trí tuệ, đạt kết quả học tập thấp, khả năng kết bạn của bé giảm, bé trở nên cô đơn tự cô lập bản thân.
Biện pháp phòng tránh các bệnh tâm lý thường gặp ở trẻ em
Để phòng tránh các rối loạn tâm lý thường gặp ở trẻ em phần lớn sẽ nằm ở chính các bậc cha mẹ của bé. Chính sự để ý từng tiểu tiết, quan tâm đến bé của cha mẹ chính là những liều thuốc phòng tránh tốt nhất đối với các rối loạn tâm lý thường gặp ở trẻ em. Cha mẹ có thể tham khảo một số biện pháp như sau.
Theo dõi các mốc của sự phát triển giúp tránh các rối loạn tâm lý của bé
Trẻ em những năm đầu có sự phát triển rất nhanh về cả thể chất lẫn tâm lý mà cha mẹ có thể dễ dàng nhận ra sự biến đổi. Đi kèm với tốc độ phát triển nhanh này, trẻ lại thường rất yếu đuối trước ảnh hưởng của những tác nhân bên ngoài do tâm lý còn có phần bất ổn và trẻ chưa thực sự nhận thức được các vấn đề về tâm lý. Chính vì vậy sự sát sao, nắm rõ những mốc phát triển về tâm lý của trẻ sẽ là chiếc gương soi chiếu cho cha mẹ nhận ra những bất ổn tâm lý của trẻ một cách sơm nhất để có phương án phù hợp.
Ba mẹ trẻ có thể tham khảo thêm: Quá trình phát triển của trẻ 3 tuổi
Thực sự dành thời gian để hiểu con
Tình cảm của cha mẹ dành cho con, thấu hiểu những vấn đề con gặp phải chính là cách tốt nhất để chữa lành, phòng chống các rối loạn tâm lý thường gặp ở trẻ em. Bé cần được cha mẹ ở bên, trao tình cảm bằng những hành động đơn giản như ôm, hôn, khen ngợi.
Cha mẹ thay vì chỉ chú ý những vấn đề thể chất thì cũng nên chú ý, thấu hiểu tâm lý của bé, dạy trẻ nhận thức đúng về sự vật sự việc, hỏi han bé về những chuyện trong ngày. Hãy tránh to tiếng, quát mắng khi con làm sai và tuyệt đối không được dùng bạo lực để dạy trẻ. Thay vào đó, dứt khoát nói không và giải thích cho bé hiểu sẽ là phương án tốt nhất.
Tạo cho bé môi trường tốt nhất để tránh các bệnh về tâm lý
Môi trường xung quanh là tác nhân ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của bé, về mặt tâm lý cũng vậy. Một môi trường tốt, không có tác nhân tiêu cực sẽ là lá chắn mạnh mẽ cho bé trước các rối loạn tâm lý thường gặp ở trẻ em. Vậy nên cha mẹ nên chọn cho con một môi trường sống lành mạnh với không khí trong lành, con người thân thiện.
Đối với các cơ sở giáo dục cũng vậy, việc cho trẻ tham gia học tập những kiến thức mới tại cơ sở giáo dục lành mạnh, thầy cô và bạn bè thân thiện, phương pháp giảng dạy khoa học không chỉ giúp trẻ phát triển kiến thức mà còn rèn cho con những kỹ năng mềm, kỹ năng xã hội từ sớm, phát triển một tâm lý vững chắc cho trẻ.
Trên đây là những biện pháp phòng tránh rối loạn tâm lý ở trẻ em. Nếu cha mẹ thấy con có những biểu hiện tâm lý tiêu cực, trầm trọng vui lòng đem con đến các đơn vị trị liệu tâm lý để được hỗ trợ kịp thời.
Đôi lời từ Enspire tới các bậc phụ huynh
Chúng tôi, Học viện anh ngữ Enspire tự hào là đơn vị giảng dạy tiếng Anh hàng đầu khu vực TP Hà Nội. Với lịch sử lâu đời và phương pháp giảng dạy đa dạng, khoa học cùng với đội ngũ giảng viên kinh nghiệm, thân thiện. Hứa hẹn là môi trường giáo dục tối ưu nhất cho trẻ em từ 3-6 tuổi và 6-12 tuổi để thành thạo ngoại ngữ, rèn luyện sự tự tin, kỹ năng mềm cùng với một tâm lý vững chắc cho trẻ.
Ba mẹ quan tâm có thể để lại thông tin bên dưới để nhận sự tư vấn hỗ trợ tốt nhất.
GIÚP CON LÀM GIÀU VỐN TỪ VỰNG VỚI BỘ HỌC LIỆU ENSPIRE START
Phụ huynh đăng ký ngay để được Enspire tư vấn khóa học phù hợp cho con
Lời kết
Bài viết trên là một số các chứng rối loạn tâm lý thường gặp ở trẻ em cũng như biện pháp phòng tránh. Hy vong các bậc phụ huynh có thể tham khảo kỹ và dựa vào đó phát hiện những vấn đề tâm lý con mắc phải một cách chuẩn xác nhất, đồng hành cùng con trên chặng đường trưởng thành phía trước.
